Zie jij jezelf als beperkt?

Misschien overvalt de vraag in de titel van dit blog je. Dit gebeurde bij mij en degene waaraan ik de vraag stelde in ieder geval wel. Het leidde tot een boeiend gesprek en het maakte mij enthousiast om mij verder te verdiepen in het beperkte en het onbeperkte. In dit blog lees je daar meer over. Ik hoop dat het je onbeperkte inspiratie oplevert!

Als je de beperkingen kent, kun je daarbinnen onbeperkt te werk gaan. – Jules Deelder

Absoluut niet, of toch wel…

Ik kan me niet herinneren dat ik deze vraag (‘Zie jij jezelf als beperkt?’) ooit eerder gesteld had aan een cliënt. Het kwam spontaan op. Haar antwoord was even spontaan en, in eerste instantie, resoluut: “Absoluut niet!” Het kwam er zo krachtig uit dat ik er even stil van werd. Doordat ik stil bleef begon zij te praten: “Maar ja, aan de andere kant beperk ik mezelf zo af en toe wel. Er zijn nou eenmaal grenzen aan wat ik kan. Ik weet ook niet alles. Eigenlijk ben ik heel beperkt. Ja, ik zie mezelf toch wel als beperkt.”

Wat is het nou?

Na drie minuten stopte ze met praten en vroeg ik: “Wat is het nou?” De verwarring was leesbaar in haar ogen en we besloten om eens rustig te kijken naar wat er zojuist was gebeurd. Ze vertelde me dat het eerste antwoord dat spontaan in haar opkwam volstrekt duidelijk voor haar was en boven elke twijfel verheven, maar toen ze ging nadenken zag ze ook de beperktheid. Hoe meer ze naar de beperktheid keek, hoe meer ze ervan zag. We stelden samen vast dat er drie dingen gebeurd waren: 1) Ze kon zichzelf zowel als beperkt als onbeperkt zien. 2) De beperktheid kwam tegelijk op met het denken. En 3) Hoe meer aandacht ze aan de beperktheid gaf, hoe meer ze ervan zag. Hieronder ga ik wat dieper in op deze ontdekkingen.

Zowel beperkt als onbeperkt

In het prachtige boek Vedanta-meditatie bespreekt David Frawley op heldere wijze onder andere het onderwerp van dit blog. Hij geeft het volgende voorbeeld: “Maak een wandeling in een bos en probeer alles om je heen te zien. Onderzoek de eindeloze gedetailleerdheid van een rots, de schors van een boom, de vele insecten, het patroon van de dauw of het bewegen van de wolken. Het onbegrensde is overal. Toch blijken er specifieke grenzen aan dingen te zijn. Elk ding heeft beperkingen wat omvang en duur betreft.”

De wereld biedt ons zowel het beperkte als het onbeperkte – David Frawley

Nog een voorbeeld

Neem eens een A4’tje en controleer of het stuk papier inderdaad 210 bij 297 millimeter is. Klopt hè? Dat lijkt me toch behoorlijk beperkt. Als je dit blog er leesbaar op zou willen afdrukken, is het al niet groot genoeg. Kijk nu eens hoeveel mogelijke tekeningen je kan maken op dit zelfde A4’tje. Op hoeveel kom je uit? Precies: een onbeperkt aantal. Niet alleen de natuur is zowel een afspiegeling van het beperkte als het onbeperkte, dit geldt dus ook voor het meest basale kantoorartikel. Je zal alleen wel oog moeten hebben voor het onbeperkte om het te zien. Waar de grenzen van het papier meteen opvallen, vraagt het zien van het onbeperkte een dieper soort kijken.

Beperktheid en denken

Als we nog even bij het A4’tje blijven en nagaan wat de beperktheid nu precies inhoudt, dan zien we dat het te maken heeft met onderscheid. Dít hoort bijvoorbeeld qua afmeting wel bij het A4’tje en dát niet. Dat onderscheid is het gevolg van denken, dat bedoeld is om dingen te verdelen (vandaar het woord oordeel). Zodra je delen creëert, krijg je er gratis tegenstellingen bij. Bij goed hoort fout, bij warm koud, etc. Door dingen uit elkaar te trekken, krijg je grenzen, en door grenzen beperktheid.

Waar kies jij voor?

Het denken heeft natuurlijk zijn nut en we hebben het nodig om te kunnen overleven, maar zoals Adyashanti in zijn boek Genade haarfijn uitlegt, hebben denken en taal risico’s die ervoor kunnen zorgen dat je altijd gericht bent op beperkingen. De mogelijkheid bestaat om gedachten waar te nemen zonder er iets mee te hoeven doen of van te vinden, om de onbeperktheid te blijven zien in alles wat er aan je verschijnt. Dit zorgt voor een diepe vrede en rust in je jezelf, en het zorgt ervoor dat je in elke situatie mogelijkheden blijft zien. Het blijft voor mij een van de mooiste dingen om mensen de onbeperktheid in zichzelf te laten zien!

Als we het beperkte najagen, zullen we het overal aantreffen. We zullen overal grenzen aantreffen. Als we ons met het onbeperkte bezighouden, zullen we het eveneens overal vinden. – David Frawley

Op een trapje naar de maan

Ik vergeet nooit dat we op vakantie waren en onze oudste zoon net kon praten. Hij zag in de lucht een onbeschrijfelijke sensatie van licht (in het woordenboek omschreven als: maan) die hij zo overweldigend vond dat hij er naartoe wilde. Uit wat hij toen zei bleek duidelijk dat hij nog volledig in het onbeperkte leefde: “Papa, pak jij even een trapje, ik ga dat lampje pakken.” Je komt zelden volwassen mensen tegen die volledig vanuit het onbeperkte leven, maar kinderen doen het vrijwel allemaal. Laat je door hen inspireren!

Er bestaan geen ouders die niet heimelijk in hun kinderen iets bijzonders zien. En ze hebben gelijk, de mogelijkheden zijn onbeperkt. – Godfried Bomans

Foto gevonden op Unsplash.
Citaten gevonden op citaten.net en in de vermelde boeken.